Page:Organum mathematicum libris IX. explicatum (1668).djvu/708

From GATE
This page has not been proofread


centrum Horologii, in quo omnes lineae horariae se intersecant. Rursus beneficio circini accipe Tangentem altitudinis poli 48 ucta vero ad decimas,est partium 11 ; eamque transfer ex eodem C deorsum usque ad punctum I. Ex inventis punctis H et I si rectas ducas in D, hebebis Triangulum gnomonicum HDI.
In quo triangulo angulus IHD est angulus altitudinis poli, angulus vero HID est angulus complementi altitudini poli. Nam ex constructione facta , DC est Sinus Totus , CH Tangens complementi altitudinis poli, ideoque CDH angulus dicti complementi ; et CHD angulus altitudinis poli ; item CI est Tangens altitudinis poli, ac proinde CDI angulus dictae altitudinis poli, et CID angulus complementi altitudinis poli. Recta ergo HD est axis Mundi; recta ID communis sectio Aequatoris ac Meridiani , seu Aequatoris semidiameter.
IV. Per puncta H et I, duc rectas perpendiculares KL, et MN; eritque KL linea horae sectae ante et post Meridiem; MN vero erit linea Aequinoctialis, seu communis sectio Aequinoctialis et plani Horologii Horizontalis.
V. Accipe circino intervallum ID , idque aliquoties transfer in aliam rectam OP , videlicet ab O in a, ab a in b, a b in c, e c in d etc. Harum partium primam O a rursus beneficio superioris trianguli aequilateri partire in decem partes aequales.
VI. Pone ante Tabulam l. § 3 nempe Tabulam Tangentium arcuum, quibus horae ac semihorae absunt a Meridiano. Dictas Tangentes singulis horis (ac semihoris etiam, si placet) competentes, reductas ad partes decimas, hoc est, respectu Sinus ttius 10 partium, ita tamen ut fractiones, quas sequentes ad dexteram figurae exhibent, non negligantur, ut §.1. docuimus; Has inquam Tangentes circino ex linea OP acceptas, transfer in lineam Aequinoctialem MN, ex puncto I in utramque partem, et habebis puncta horaria ; per quae si ex centro Horologii H rectae emittantur, et vel ad libitum , vel Tropicis modo postea in §.2. dicendo termineretur, descriptae erunt lineae