Page:Romani Collegii Societatis Jesu Musaeum Celeberrimum 1678.pdf/38

(citra omne naufragii periculum) defert. Fulcrum in quo isthaec machina visitur, cylinder est, seu potius parallelogrammum Astronomicum in cylindrum convolutum, in 24. aequas partes, secundum longitudinem, et in tropicos, eisque parallelas, secundum latitudinem divisam, in quo singulari arte horae Astronomicae, Italicae, Babylonicae et antiquae dignoscuntur.
Docet te haec machina novam praxin inveniendi lineam meridianam, si nempe fragmentum boni magnetis crystallinae, aut vitreae Cymbae levissimae, aut Cymbulae subereae inserueris, ac iuxta magnetis polos, indicem statueris prominentem, atque hoc pacto in aqua vasculum libere innatare permiseris, lapidis enim fragmentum una cum indice se ad mundi plagas firmiter locabit, lineam, horamque meridianam ostensura.
Hac eadem machinâ efficies ut spectatoribus intra circumferentiam descripta nomina, aut diversarum specierum aut individuorum corpora proposita, aut mente concepta Geniolus non sine suspicione Magiae dicto citius indicet, et quod propositum erat, vaticinetur, uti Author in Arte magnetica variè docet.
Secundo conspiciendus proponitur mons aquis incubus, 24 horarum spatia describit, in mediis enim undis, multis anfractibus, abscessibus, et cavernis horrens mons, et instar montis ex Oceano exurgentis insula innatat, ita ut verticalis linea, quae à montis apice in basis centrum, seu umbilicum vasis, quod aquam continet, obtineat; in circuli limbo sub humana figura imagines sceptris instructae visuntur, iuxta 24 horarum spatia ita dispositae, ut unaquaeque habitum referat Provinciae, et nationis, cuius horam indicat; In limbo verò vasis Sphaerico, totidemque intervallis diviso, et horarum numeris distincto, Magneticus circulus per sceptra imaginum, clandestino motu omnium Regionum per totum orbem, currentem horam unaquaeque suae nationi propriam incredibili sane artificio demonstrat.
Tertio occurrit Architae columba sapientis Philosphi nobile commentum. Hoc idem Kircherus nobili artificio exhibet: binis columnis sussultam cupulam, quae extrinsecus in coronae regiae ornatum abit, intrinsecum latus plano speculo, circumferentia circulari totum obtegit. In huius itaque coronae seu spucularis cupulae superficie reconditur Machinula rotatilis (quae etiam horologium esse posset, et horas in speculo rite dispertitas exhiberet.) Sit porro huic machinulae optimi magnetis fragmentum in circumferentiae speculi positumn . Basis harum columnarum architectonico artificio ita constituta est, ut in basis centro, veluti in monte positus Archites supra fulcrum aciculare, ut se commode vertere possit, tenuissimo filo levissimam cartaceam columbam, acum magnete animatam, ligatam tenet tali industria, ut acus acumen ex aviculae rostro prominente tanto distet spatio, ut rostrum non possit Speculum absolute contingere, sed tanto solummodo distare spatio a superficie speculi, quantum sufficit, ut chartae foliolum possit inter rostrum et speculi planitiem interponi.
Quotiescumque itaque ex motu rotatilis Machinae Herculeus lapis in circumferentiam circumagitur, tunc etiam una secum acum rostro columbae cartaceae insertam trahit, quae et motu occultae machinae in orbem, nil remorata fugientem amicum per tholi gyros, pari volatu consectabitur avicula, nec quiescit, nisi et ipse arcanus motor substiterit. Hac etiam Methodo Daedali statuam suapte ambulantem sponte;