Rome,20 octob.^6l6. Bellarmin � l'archevequ^_de Mal�nes.
^
Ill/me et B/me Domine. Acceptis littoria
D.V. adivi
Summum Pontificem, et exposui Sanctitati suae incommoda,quae notan-
tur in Belgio ex matrimoniis contractis,parocho praesente, sed in
vito; et non cooperante in collatione sacramenti matrimonii, et non
jTtacui remedium,quod insinuabat Amplitudo V.B/ma, ut Ordinarius pri-
varet parochos potestate pastoria,sive parochi, pr� eo tempore, quo
assistebant matrimoniis contrahendia per verba de praesenti, inviti,
et nihil agentes. Sanctitas sua jussit ,ut referrem hoc totum nego-
tium ad Cardinalem Lancelottum, qui praeest consultationlbus super
,^yinterpretatione Concilii Tridentini. Interim tamen Papa non tacuit,
matrimonia contracta,praesente parooho,et testibus, esse valida, et-
iamsi parochus invitus adsit, et nihil agat; neque tolerandam esse
contrariam sententiam, ut expresse contradicentem sacro Concilio,
in quo irritantur solum matrimonia clandestina; et clandestina de-
y^Tclarantur,quae contrahuntur sine praesentia parochi,et testium. Ne
que placuit Sanctitati suae remedium illud de privandis parochis
auctoritate pastorali pr� eo tempore,quo inviti adsunt matrimoniis
celebrandis. Oardinalis Lancelottus respondit mihi,ex multis aliis
locis proposita fuisse S.Congregationi incommoda,quae nascuntur ex
^^iis matrimoniis, quae contrahuntur non praemissis denunciationibus,
et postulata esse remedia,quae nondum inventa sunt, quoniam Patres,
qui Congregationi intersunt, valde timent,ne ex praepositis remedi-
is impediatur libertas matrimonii, quae libertas semper necessaria
judicata est. Haec in praesentia mihi scribenda visa sunt B/^ae D.
Si Congregatio praeposita consultationlbus Tridentini Concilii
aliquod remedium invenerit ad incommoda illa tollenda, de quibus
supra loculi sumus, libenter ea cum Amplitudine V.B/ma communicabo.
His bene valeat B/^us Dominus meus, cui Princeps Pastorum Christus
adaugeat incrementa gratiae suae, ut postea etiam augere possit cu-
mulum gloriae. Interim senectutis meae memor sit in sanctis,et Deo
acceptis precibus suis. Romae die 20.0ctobris 1616.______ Arch.Vatic.Doc.&esuit.l8 brouillon autogr. Epist.famll.EXXXVI