Page:Organum mathematicum libris IX. explicatum (1668).djvu/266

From GATE
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
This page has not been proofread


Aequaliter a meridie distante ante et post meridiem, aequales sunt. His preaemissis,

Vide Iconismum X.

Sit mensuranda ut antea altitude perpendiculoaris G F, dum Sole splendente projicit umbram vel G K pedum 60, vel G I 30, vel G H 15, vel laterius cujuscunque longitudinis.

Fiat primo, quando projiciit umbram GK, Sole existente in M. Suspende Quadratum, et permitte transire radium Solis per utrumque pinnacidium A et B, libere interim pendente perpendiculo.
Potest autem suspendi Quadratum vel intra umbram G K, ita ut radius M K radens summitatem F turiis transeat per et B; vel extra umbram, ita ut quicunque radius per A et B transeat. In apposita Figura suspendimus primo modo, ut clarior sit demonstratio.
Hoc facto, vide, quodam latus Quadrati fecet, et quot eiujs partes abscindat perpendiculum. Secet latus versum C D, et abscindat partes D E 6. Considera duo triangula A D E, et K G F; quae invicem aequiangula sunt: Nam angulus D aequalis est angulo G, quoniam uterque est rectus: angulus A E D aequatur etiam angulo K F G, quoniam ille aequalis est Angulo alterno K A E, qui eidem Angulo K F G interno aequalis est, per 29.primi. reliqui quoque D A E, et G K F aequales sunt, per 32.primi. Ergo et latera, quae circum aequales sunt angulos, sunt interse proportionalia, per 4.sexti. Ergo ut A D 12, ad D E 6, ita KG 60, ad GF 30.
Fiat secundo, quando projicit umbram G I, Sole existente in N. Suspende Quadratum ut antea, et vide, quondam latus secet, et quod partes abscindat perpendiculum. Cadat in angulum C, et faciat triangulum A D C aequitriangulum triangulo I G F, propter demonstrationem factam. Ergo erit ut A D 12, ad D C 12, ita I G 30, ad G F 30.
Fiat tertio, quando projicit umbram G H Sole existente in O. Suspenso Quadrato ut antea, cadat perpendiculum in latus rectum B C, abscindatque 6 partes B E. Quoniam igitur triangulum A B E, aequiangulum est triangulo H G F (nam anguli ad B et G