fluviuorum ab una ripa ad alteram, intervallum ab una arce ad alteram in campis, ab uno propugnaculo ad alterum in munitionibus, et similia. Ex uan parte accessibiles sunt, quando ad alterutram duarum riparum , duarum arcium, duorum propugna culorum accedi potest. Hujusmodi latitudines mensurari possunt Quadrante tam stabili, quam pendulo. Utramque praxin explico.
Vide Iconismum XVL.
Sit igitur mensuranda Quadrante stabili latitudo fluvii A B, in cujus ripa A erecta sit turris, aut domus, aliave altitudo. Primo. Elige in illa fenestram C,distantem ad A 100 palmis, aut pedibus, aut ulnis, etc. et in illa statue Quadrantem,uti figura monstrat. Secundo. Applicato oculo ad C, dirige visum per utramque dioptram Regulae C D, donec videas alteram ripam B. Tertio. Nota angulum F C D in Quadrante, qui sit v. g. 70 graduum. Hunc gradum quaere in prima columna Tabellarum : invenies e regione in columna secunda latitudinem A B palmorum,aut pedum, aut ulnarum etc. 274; in columna tertia diagonalem seu scalarem C B, palmorum etc. 293.
Eadem est operandi praxis in omnibus aliis latitudinibus, distantiisque duorum locorum inter se, si in alterutro erecta est aut erigi potest altitudo quaepiam, in qua operatio (c’e’ un errore di stampa dice operatto) instituatur.
Si latitudo non est adeo magna, sufficit suspendere Instrumentum e pertica decem pedes alta, et ex inventa Tangente abjicere ultimam ad dexteram figuram , quoniam tunc sinus totus censetur esse 10, non 100.
Vide Iconismum XVI.
Quod si in neutro extremo latitudinis seu distantiae horizontalis duorum locorum erecta est aut erigi potest altitudo, potest tamen ab alterutro retrocedi in directum in plano horizontali, sic institui potest operatio. Sint duo in utraque fluvii ripa
