Page:AKC 1665 03 18 562-067.pdf/1

S.P. Admodum Reverende Pater. Clarissime Doctissimeque Vir. Libertate dicendi agendique ex usu
sobriae rationis proveniente, nihil praestantius homini munere divino obtigisse, palam̀ est. Huic dono cae=
lesti, quod ingenuus quisque maximi facit et impensè diligit, tum̀ verò et juri aequo, quod homini in hominem
natura, Christiano in Christianum religio, literato in literatum Philosophia concessit, sed et Tuae eximiae
humanitati diffidere, ne dicam injuriam facere viderer, si epistolae hujus libertatem operosè excusare
vellem. Aditum mihi ad Te paravit meum discendi à Te Viro doctrinâ Inclyto desiderium, Tuae verò õ
solum̀ eruditionis latae, altae et profundae, sed et humanitatis diffusissimae laus celebratissima. Occa=
sionem praebet nuper in caelo visus insignis Cometa, ejusque iter summâ curâ à Te observatum, descri=
ptum, et tum̀ ad Serenissimum Ducem Brunsvicensem et Luneburgensem Augustum, tum̀ ad Reverendum Patrem Albertum
Curtium missum, quod vidi et teneo summa cum animi mei observatione, quae ex studio Mathematico
provenit singularis. nisi quòd mihi desit delineatio à Te facta, quam ut ad me mittas per Tuam
humanitatem et nominis famam oro. Iter illud abs Te monstratum et designatum tenet Clarissimus
Christianus Busmannus Phil. et Med. Doctor ac Physicus Hannover. Ordinarius profectione et muni=
ficentia Serenissimi Georgij Wilhelmi Ducis Brunsvici et Luneburgi gaudens in literis suis nuper de hac ma=
teria ad me datis. Is sicut Te meritò magni facit, ita sibi gratulatur, Tuas observationes cum
suis convenire. Nempe enim statuit ille Cometam à nostro Corvi sub Tropicam capricorni se demisis=
se, donec ad asterismum galli juxtà canem majorem pervenerit, ut demonstret unum eundemque
fuisse cometam. Te verò eodem loco eodemque tempore die scilicet 27. Decembris phaenomenon illud obser=
vasse (quod me alioquin et Coloniensis observatio docet) gaudet, ut et postera die in Cane Majore.
De hinc die 29. Decembris ille Cometam colligit fuisse in pede sinistro Canis, quod ferè convenit, cum Tua
observatione, quae Cometam 8 gradu à Tropico versùs Æquatorem tuas temporis ponit, nisi quòd dif=
ferentia parallaxens sit notabilis, quam Tu ipse indicabis. Dubitatio multorum animos haud levis
incesserat, an fuerit unus idemque Cometa, an verò duo distincti Cometae? Hoc suadere videbatur
diversus situs, diversum apparitionis tempus, et diversus motus. Primò enim ad rostrum Corvi plaga inter
Meridiem et Orientem media, ad Meridiems tamen magis vergente, deinde verò ad oculum Leporis pla=
gâ inter Meridiem et Occidentem media apparuit Cometa. Et ibi quidem ante ortum, hîc autem post occa=
sum Solis: quanquam hoc non esse insolens, pluria exempla doceant, inter quae est illud à Scaligero exert.
79. allegatum, cum Carolus VIII. Rex Galliae (circa annum scilicet 1500) Italiam vestram invasisset, quod
tamen ipse in dubium revocat. Quin et illîc versùs Austrum, hîc versùs Boream proprio motu progre=
diebatur Cometa. Accedebat et quorundam propè audax assertio, ex locis tamen diversis Svecia,
Dania et Germania profecta, de duobus distinctis Cometis una nocte visis. Dubium movere poterat
& breve, 9. scilicet dierum spatium, quo Cometa ab Hydra ad Leporem difficulter̀ 82. gradus emen=
sus fuerit. Sed apud Reverendum Patrem Curtium majoris auctoritatis erant Hevelij unius, Magni illius Astronomi
et Senatoris Dantiscani à me ad illum, operâ Amici eujusdam Viri Excellentissimi missae observatio=
nes accuratissimae, quam̀ contrariae rationes narrationesque. Atque haec sententia et aliorum
plurium Astronomorum Praestantissimorum consensu firmatur. Quem etiam perspicio in ad=
scribenda longitudine caudae majori quam̀ Anno hujus seculi 18. fuerit. Insistit presso pede ve=
stigijs Tuis in hoc carpendo itinere Cometae dictu? Busmannus, dum ait Cometam non amisisse
postea caudam, ut nonnulli putabant, sed insensius Lunae lumen imbecille et debile lumen caudae
veluti absorbuisse. Quod ipsum et alij Astronomi dicunt. Porrò quod in quanta, ut sic dicam,
Cometici itineris semita ponis. Astrologus cuidam Martio-Saturninam definientes futilibus suis vati=
cinijs, non sine multorum periculo, urbem infatuasse, libenter̀ video. Faciunt hoc et alibi, licet in
erectione thematum et constructione illarum domorum caelestium cometus, ni fallor, non collocent.
Inventi et in his oris sunt, qui ex signo Librae bellum religionis, ex alijs signis, ut Tauri et Arietis
Cornupetarum, hydrae aquaticae, navis, Orionis armati et pugnam cientis fluvij Eridani et Ceti
bellum navale praedicunt. Caeterum̀ res ipsa docet bellum Britannos inter et Batavos, in quod inten=
dunt isti Astrosophi vates oculos, dum in signa illa, quae permeavit vel attigit Cometes, ante ap=
paritionem illius apparuisse, nec de religione, quae utrique populo una, sed de regione, illa scilicet
aurum

▻