Page:Organum mathematicum libris IX. explicatum (1668).djvu/99

From GATE
This page has not been proofread


constructa e ligno polito, auuro et aliis coloribus, ad maiorem ornatum, oculorumque delectationem, varie et affabre depicta. Insistit immobiliter basi latiori B H I K D, intus cavae, ex eadem materia fabricatae, eisdemque coloribus exornatae.
Altitudines A B et G C, ac longitudines AG et B C, possunt esse maiores aut minores, quam figura exhibet; uti et latitudines A F, G E, C D, quae in praesenti figura iusto contractiores sunt, Opticae legibus id postulantibus, quam in prototypo.
Cavitas interna Cistulae[1] divisa est novem transversalibus diaphragmatibus seu interstitiis in decem loculamenta, uti decem litterae Alphabeti, et decem muneri Arithmetici ostendunt. Dicta diaphragmata seu interstitia tendunt intus a summo deorsum usque ad basin; quod rapraesentare voluimus lineis punctatis ab, cd, ef, gh.
L M N O est operculum Cistulae, quod intrusum inter Cistulae latera G A, E F, operit ipsam. Divisum est lineis transversis in totidem spatia, in quot loculamenta divisa est Cistula, nempe in decem. Vocabula operculo huic inscripta indicant, quem in usum Mathematicum destinata sint loculamenta Cistulaem spatiis operculi correspondentia: nempre primum loculamentum, signatum littera A, et figura munerali 1, destinatum est pro usu ARITHMETICAE; loculamentum secundum, signatum littera D, et numero 2, in usum GEOMETRIAE; loculamentum tertium, figuram C, et numero 3, in usum FORTIFICATIONIS, etc.
Omnia decem loculamenta Cistulae repleta sunt diversis Tabellis ligneis; quae variis litteris ac numeris inscriptae sune, pro vario usu in quem destinatae sunt, ut postea patebit. Itaque in loculamento A 1 sunt Tabellae pro Arithmeticis operationibus perficiendis; in loculamento B 2 Tabellae pro obeundis operationibus Geometricis; in loculamento C 3 Tabellae pro Fortificationibus seu Munimentis delineandis, etc. Omnes et singulas Tabellas cum suis litteris ac numeris postea separatim exhibebimus suis locis

Basis cavitati m n o p insertum est loculamentum aliud exemtile,

  1. "arche de Noé du savoir". Miniati, Mara; Les cistae mathematicae et l'organisations des connaissances au XVII siècle, p. 44.