Page:Organum mathematicum libris IX. explicatum (1668).djvu/623

From GATE
This page has not been proofread


tangat unum aliquem et eundem circulum, ac notando puncta. Si enim circuli inter duo puncta comprehensus dividatur in duas aequales partes, et stylo exempto ducatur recta linea per centrum et punctum divisionis in arcu; erit haec linea Meridiana. Praxis notissime est, nec indigere videtur Schemate, ut explicetur.
Tertio, deprehensa eadem Solis altitudine ante et post meridiem Astrolabio, aut Quadrante Geometrico, aliove Astronomico instrumento, notando iisdem temporibus extremitatem umbrae alicujus styli perpendiculariter in plano erecti, punctaque notatae coniungendo linea recta, eamque dividendo bifariam, ac per punctum divisionis, locumque styli exempti ducendo rectam lineam: haec enim erit Meridiana. Omitto alios modos.
Linea Meridiana semel inventa in plano aliquo Horizontali. facile transferri potest in alia plana, tam Horizontalia, quam Verticalia, sic. Eo temporis momento, quo styli lineae Meridianae inventae infixi tota umbra cadit in ipsam lineam, ipsique secundum longitudinem cogruit, nota umbram, a stylo perpendiculariter alteri plano infixo projectam: haec enim est linea Meridiana nova. Eandem invenies, si tunc temporis extendas filum cum pondere supra planum Horizontale, aut juxta Verticale, et notes umbram fili: haec enim repraesentat Meridianum in illis planis.

Annotaio V.

Demonstratur, recte praedicto modo Horologium

fuiste delineatum.


Horologium delineatum in plano aequilibrato, ut dixi Annot. I. ita collocari, ut A respiciat Austrum, B Septentrionem, lineaquae Meridiana A B congruat Meridiano loci, seu, quod idem est, sit segmentum communis sectionis Meridiani loci, et plani Horizontalis. Quo in situ iacante horologio, si cogitetur triangulum E K F esse perpencunlariter erectum supra Meridianam A B; censeri potest ac debet iuxta Hypothesin quartuam Capitis tertii, apicem styli K esse centrum Mundi; planum horologii distare tantum infra centrum Mundi, quanta est altitudo styli erecti; F K esse axem Mundi, et, si slongaretur, excurrere ipsum polum Septentrionalem, ac proinde