Page:Organum mathematicum libris IX. explicatum (1668).djvu/272

From GATE
Revision as of 17:32, 19 May 2020 by Ginevra Crosignani (talk | contribs)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
This page has not been proofread


Liber II.


cadit perpendiculum Quadrati penduli aut Regula doptrica Quadrati stabilis in latus versum umbra rerum erectarum orthogonaliter est major suo umbroso juxta illam proportionem, quam habet latus totum duodecim partium ad partes abscissas. Sicut ergo latus totum duodecium partium est sextuplo majus quam partes duae, et quadruplo majus quam partes tres, et triplo majus quam partes quatuor etc. ita et umbra ab umbroso perpendiculariter erecto projecta eodem tempore, quotcunque sit pedum , palmorum etc. est suo umbroso juxta eandem proportionem major. Quare si filum perpendiculi aut Regula dioptrica abscindit ex Scala Altimetra partes 2 , umbra projecta est 120 pedum; altitudo erit 20 pedum: si filum abscindit etc. partes tres, et umbra est pedum 80, altitudo erit 20 pedum etc.

PROPOSITIO II.


Metiri altitudines verticales accessibiles (s tedesca) sine calculo Arithmetico, ope Quadrati penduli, Tabellae Primae Geometricae, & umbrae realis ab altitudinibus projectae.


Metiri altitudines verticales ope Tabellae primae Geometrica & umbrae. Vide Iconismum XI

RElege Propositionem III. capitis praecedentis, et sic operare. Primo. Sed aut Luna lucente , et altitudine accessibili umbram projiciente , metire hanc a basi altitudinis usque ad finem umbrae : ut si in figura praesenti turris F H projiciat umbram vel G K, vel G I, vel G H, vel alius cujuscunque longitudinis;metire illam a basi G usque ad K, vel I, vel H; metire, inquam, nota aliqua mensura, ut pedibus, palmis, ulnis etc.prout desideras scire, quot pedum, palmorum, ulnarum etc.sit altitudo turris.

Secundo. Eodem tempore suspende Quadratum pendulum vel e manu, vel exaliquo baculo, aliove sustentaculo , et permitte radium Solis transire per utramque doptram A et B, pendente interim libere perpendiculo, et planum Quadrati radente.

Tertio. Nota, quotnam latus Quadrati intersecet filum perpendiculi, et quot partes lateris in 12 puncta divisi abscindat. Intersecabit autem necessario vel latus rectum B C, vel latus versum C D, vel cadet in angulum C,