Page:Organum mathematicum libris IX. explicatum (1668).djvu/235
120 pedum; dices altitudinem (cum sit minor sextuple umbra versa) esse 20 pedum tantum: In pedum tantum: In puncto vero tertio, quadruplo minorem, id est, 30 pedum; est enim 30 quarta pars 120 pedum. In quarto puncto dices esse triplo minorem altitudinem, id est, 40 pedum. In sexton puncto umbram vel distantiam esse duplam ad altitudinem, id est, altitudine esse 60 pedum. In duodecimo vero puncto umbram vel distantiam aequari altitudini. In reliquis vero punctis operaberis jusxta proportionem singulis punctis adscriptam.
Secunda Tabella alium modum ostendit: et primo quidem in anteriori parte per puncta umbrae rectae in scala Altimetra, posita determinate mensura 32 pedum, passuum, aut decempedarum, uti secunda Tabellae columna monstrat.
EXEMPLUM. Accepisti verbi gratia distantiam inter te et altitudinem 12 passuum Geometricorum; et observato per Quadrantem fastigio, flum abscindat duo puncta: statim inferesaltitudinem esse 72 passuum. In tertio puncto erit 48 passuum, in quarto 36, etc. juxta numeros secundae columnae correspondents punctis umbrae rectae.
IN postica parte Tabellae secundae sunt descripta puncta umbrae versae, cui in secunda columna respondent pedes, passus, aut aliud quodpiam mensurae genus. Hoc pacto, cadente filo Quadrantis, inspecto fastigio, in secundum punctum, et data mensural 12 decempedarum, inferes altitudinem esse duarum decempedarum; in tertio trium; in quarto quatuor; et sic de caeteris usque ad duodecimum; ubi altitude umbrae vel distantiae semper aequalis est, quae res mirum in modum facilis est, et a quovis sine calculo perfici potest.
