Page:Organum mathematicum libris IX. explicatum (1668).djvu/213

From GATE
This page has not been proofread


4 ; habebis 80: haec divide per 30; provenient 2 20/30 seu 2 ⅔ hoc est, dies 2, horae 16. Unde sic stabit exemplum.

20 Murat. 4 dieb.30 Murat. 2 20/30 diebus


EXEMPLUM II. Operarii 30 absolvunt opus aliquod deibus 4; operarii 50 quot diebus absolvent? Multiplica 30 per 4, et productum 120 divide per 50, et invenies 2 20/50, seu 2 2/5 unius dies; quae 2/5 unius diei faciunt horas 8 4/5 unius horae, hae autem 4/5 unius horae faciunt minuta 48. Unde exemplum sic stabit.

30 Operarii, 4 dies: 50 Operarii, 2 20/50


EXEMPLUM III. 3000 militum in loco obsesso habent annonam pro 7 mensibus, sed nulla spes solutionis est ante finem 12 mensium: quaeritur, pro quot militibus sufficiat annona illa per menses 12, et consequenter quot dimittendi, quotque retinendi? Dic: 7 menses requirunt 3000 militum; 12 menses quot milites requirunt? Inveret ordinem, et multiplica secundum per primum, productumque divide per tertium, et invenies milites 1750 retinendos, et consequenter 1250 dimittendos.
EXEMPLUM IV. Milites 850 obsessi habent victim pro deibus 11; quot sunt retinendi, ut victus illis sufficiat pro diebus 25? Dic: Dies 11 requirunt milites 8503 dies 25 quot milites requirunt? Duc 11 in 850, et productum 9350 divide per 25; provenient 374. Tot ergo sunt retinendi.
EXEMPLUM V. Ulnae 20 panni, latitudinem habentis ulnarum 2, requiruntur ad certas vestes; quaeritur, quot ulnae panni, latitudinem habentis ulnarum 3, requirantur ad easdem vestes? Dic: 2 ulnae requirunt 20 ulnas; 3 ulnae quot ulnas requirunt? Duc primum in secundum, et productum 40 divide per tertium 3 habebis ulnas 13 1/3.
EXEMPLUM VI. Quando modius tritic emitur 6 florenis, panis unius bazii habet pondus 10 unciarum; quaeritur, si modius ematur 4 florenis, quot unciarum debeat esse pondus panis? Ultique debet esse plurium unciarum quam decem. Dic: 6 floreni dant 10 uncias; 4 floreni quot uncias dabunt? Multiplioca secundum per primum, et productum 60 divide per tertium, habebis 15. Tot unciarum debet esse panis. Ratio ets, quia quo vilius